แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก ถือเป็นแผลที่อยู่คู่คนไทยเลยก็ว่าได้ ผ่านกิจวัตรประจำวันต่างๆ ดังนั้น เราควรมีความรู้ดีๆ กับหลักปฐมพยาบาลเบื้องต้น ติดตัวไว้ ซึ่งจะมีอะไรบ้าง เราไปดูกันเลย!
ระดับความรุนแรงของแผลไหม้
แบ่งตามความลึกของแผลได้ 3 ระดับ สังเกตอาการของตัวเองได้
ระดับที่ 1 ผิวหนังมีสีแดง ไม่มีตุ่มน้ำพองใส ไม่มีอาการปวดแสบ แผลชนิดนี้หายเร็ว ไม่เป็นแผลเป็น
ระดับที่ 2 (ชนิดตื้น) มีตุ่มน้ำพองใส มีน้ำเหลืองซึมเล็กน้อย อาจเกิดอาการแสบ ร้อน แผลชนิดหายภายใน 2-3 สัปดาห์
ระดับที่ 2 (ชนิดลึก) แผลอาจมีสีขาวเหลือง หรือน้ำตาลไหม้ และแห้ง ใช้เวลาหายนานกว่าชนิดตื้น เสี่ยงทำให้เกิดแผลเป็น
ระดับที่ 3 ทำลายผิวหนังทุกชั้น ผิวหนังจะหลุดออกมาเป็นเนื้อแดงๆ หรือเป็นเนื้อที่ไหม้ มักจะเกิดจากการถูกของร้อนเป็นเวลานานๆ หรือถูกไฟฟ้าช็อต
วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น เมื่อเกิดแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
แผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกระดับ 1-2 เราสามารถปฐมพยาบาลที่บ้านได้เลย แม้จะมีอาการปวดแสบ ปวดร้อนก็ตาม ในส่วนแผลระดับ 2(ชนิดลึก) และระดับ 3 จัดเป็นแผลชนิดรุนแรง และอันตราย ดังนั้นรีบล้างแผลให้สะอาด และรีบไปหาแพทย์ทันที โดยไม่ต้องทายาใดๆ
ทำให้แผลเย็นลง
เปิดน้ำสะอาด อุณหภูมิห้องให้ไหลผ่านเป็นเวลา 10-20 นาที ห้ามใช้น้ำแข็งประคบ หรือน้ำเย็นจัดเด็ดขาด เพราะจะทำให้แผลลึกได้ กรณีแผลไหม้จากแสงแดดให้ข้ามขั้นตอนนี้ไป
การรักษาเบื้องต้น
ทายาชนิดขี้ผึ้ง (Ointment) ที่สามารถใช้สำหรับแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวกได้ เพื่อไม่ให้แผลติดเชื้อ สมานได้เร็วขึ้น และป้องกันการเกิดแผลเป็น อย่างเช่นยาแบคเท็กซ์ (Bactex) ชนิดออยท์เมนท์
เกร็ดน่ารู้ ข้อมูลยา
แบคเท็กซ์ (Bactex)
ตัวยา Mupirocin ช่วยยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่ผิวหนัง เหมาะสำหรับรักษาแผลสด แผลมีดบาด แผลติดเชื้อ แผลมีหนอง แผลถลอก แผลน้ำร้อนลวก
แบคเท็กซ์ (Bactex) มีตัวยาที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวหนัง ลดการเกิดแผลแตกแห้งเป็นสะเก็ด สามารถใช้ได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่
* หากอาการยังไม่ดีขึ้นหลังจากใช้ยาตามคำแนะนำ ควรปรึกษาแพทย์
การดูแลรักษาแผล
ทายาที่แผลจนกว่าจะหาย รักษาความสะอาดและทำให้บริเวณแผลมีความชุ่มชื้น เพื่อให้เกิดการสมานแผลได้ดี หากมีอาการปวด สามารถรับประทานยาแก้ปวด โดยอาการปวดควรลดลงภายใน 2-3 วัน
หากแผลเป็น “ตุ่มพอง” ควรทำอย่างไร
โดยทั่วไปตุ่มพองใสจะเกิดหลังจากโดนไฟไหม้ น้ำร้อนลวก เมื่อเป็นตุ่มพองใสขนาดเล็ก จะหายเองได้ โดยไม่ต้องเจาะ เพียงหมั่นทายาฆ่าเชื้อจนกว่าตุ่มจะฝ่อ และหายไปเอง
หากมีตุ่มพองใสขนาดใหญ่ จนต้องเจาะ ก็สามารถทำได้
เพียงทำตามขั้นตอนต่อไปนี้เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- ทำความสะอาดแผลโดยรอบให้สะอาดเสียก่อน
- เข็มที่ใช้เจาะ ต้องเป็นเข็มใหม่เสมอ ห้ามใช้ซ้ำเด็ดขาด
- เจาะแล้ว ใช้ไม้พันสำลีที่สะอาด รีดไล่น้ำข้างในออกมา
- ไม่ควรดึงหนังบริเวณที่เจาะออก ผิวหนังนี้จะคอยปกป้องผิวสร้างใหม่ข้างใน
- ทายากำจัดเชื้อแบคเท็กซ์ ชนิดออยต์เม้นท์ ซึ่งเป็นยาปฏิชีวนะเฉพาะที่ สามารถกำจัดเชื้อโรคแบคทีเรียได้
คำแนะนำเมื่อเกิดแผลไฟไหม้ น้ำร้อนลวก
เมื่อเรารักษาอย่างถูกขั้นตอนแล้ว อย่านิ่งนอนใจไป หมั่นทำความสะอาดแผลอย่างสม่ำเสมอ เพราะจะทำให้แผลหายได้เร็วขึ้น รวมถึงการสังเกตอาการอย่างใกล้ชิด เนื่องจากแผลอาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ซึ่งจะทำให้เราได้รับการรักษาโดยแพทย์ได้ทันที
